Yumurta topuk Avrupa’da

Samsun’un Çarşamba ilçesinde “yumurta topuk” olarak bilinen Çarşamba ayakkabısının ünü gün geçtikçe artıyor.

1950 yılında Çarşamba yöresine Zileli Osman Usta tarafından getirilen yumurta topuklu ayakkabı kültürü hala yaşatılmaya devam ediyor. Tüm Türkiye’de “Çarşamba ayakkabısı” olarak bilinen yumurta topuklu ayakkabı, özel olmasını tek parça tasarımı ve konforlu kullanımına borçlu. Özellikle yaşlılar, uzun yol şoförleri ve cezaevi mahkûmları, rahatlığı sebebiyle bu ayakkabıları tercih ediyor. Tek parça ve keçi derisinden üretilen Çarşamba ayakkabısının tasarımı çarıktan esinlenerek altına topuk takılmasıyla oluşturulmuş. İlk çıktığı zamanlarda hızla yayılan Çarşamba ayakkabısı, günümüzde hala tercih edilen bir ürün olmasına rağmen, yeni çıkan ayakkabılar karşısında bir düşüş yaşamaktan da kurtulamıyor.

Tescilli Ayakkabı

Eski Çarşamba Kunduracılar Odası Başkanı Mithat Özcan, Çarşamba ayakkabısının imalatını yapan az sayıda temsilciden biri. 1977 yılında kendi atölyesini açan Özcan ayakkabıları imal ederek yumurta topuk ayakkabı kültürünün devamlılığını sağlıyor. “Ayakkabı imalatı benim mesleğim” diyen ve bu işi çok seven Özcan çıraklıkla başladığı bu mesleği hala sürdürdüğünü belirterek Çarşamba’da sadece 20 üreticinin olduğunu ve Çarşamba ayakkabısını Türk Patent Enstitüsü’ne tescil ettirdiklerini de sözlerine ekliyor. Özcan “Çarşamba ayakkabısını yaşatmak için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Eski Samsun Valisi Hüseyin Aksoy, Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz da dâhil birçok bakan ve ünlüye bu ayakkabıları hediye ettim” diyor. 1977 yılından beri bu kültürün yeni nesillere aktarılması için çalıştığını ve ürettikleri küçük maket ayakkabıların da bu konuda yarar sağladığını söyleyen Özcan, maket ayakkabıların büyük rağbet gördüğünü belirtiyor.

Avrupa’ya Satılıyor

İlk başta sadece Çarşamba bölgesinde bilinen yumurta topuk ayakkabı önce Türkiye’de dağıtılmaya başlandı. Günümüzde ise Çarşambalı üreticilerin çabalarıyla Hollanda, İspanya, Fransa, Almanya, Avusturya gibi birçok Avrupa ülkesine satışı gerçekleştirilen ayakkabı, adını Türkiye ve Avrupa’da duyurmayı başardı.

Çarşamba’nın bir sembolü haline gelen ayakkabı, pek çok film ve şarkıda da kendinden söz ettirmeyi başardı. Cüneyt Arkın birçok filminde bu ayakkabıyı giydi, Sagopa Kajmer ve Yıldıray Çınar gibi Samsunlu sanatçılar ise ayakkabıyı şarkılarına konu etti.