Bir Milletin Asırlık Temsili
Türk milletinin iradesini ve egemenlik hakkını temsil eden Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 100 yıl önce bugün kuruldu. Bugün aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk’ün dünya çocuklarına armağan ettiği 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı.
Her yıl dünyanın dört bir yanından gelen çocukların da katıldığı 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamaları, bu yıl tüm dünyanın mücadele ettiği Covid-19 salgını nedeniyle iptal edildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 20 Nisan’da Kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, 22 Nisan saat 00.00’dan itibaren ülke genelinde 31 ilde uygulanacak olan 4 günlük sokağa çıkma yasağı nedeniyle milli bayramın bu yıl evden kutlanması kararı alındığını söyledi. Bunun üzerine Meclis Başkanı Mustafa Şentop, sosyal medya hesabından tüm Türkiye’yi 23 Nisan günü 21.00’da balkonlardan İstiklal Marşı okumaya davet etti.
Genç İfade ekibi olarak milli irade ve ulusal egemenliğin temsili TBMM’ye dair 27. Dönem Samsun Milletvekili Neslihan Hancıoğlu, OMÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulamaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kaya Tuncer Çağlayan ve İhlas Haber ajansı Parlamento Muhabiri Derya Yetim’le konuştuk.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde, 23 Nisan 1920’de tarihinde Türk milletinin bağımsızlığının ve milli egemenlik ilkesinin bütün alanlarda uygulanmasını ifade eden Türkiye Büyük Millet Meclisi, ülkenin düşman işgalinden kurtulmasında önemli rol oynadı. Millî mücadele sonrasında ise modern Türkiye’nin kurulmasında miğfer taşı oldu. Medeni kanundan kadın erkek eşitliğine, harf inkılabından Türk Tarih Kurumu’nun kurulmasına kadar kültürümüzün gelişmesini etkiledi. Türkiye Büyük Millet Meclisi, emperyalist işgallere son vererek milletin egemenliğini bu topraklar üzerinde yeniden hâkim kılmak hedefiyle bundan tam 100. yıl önce bugün açıldı.
TBMM’nin bu yıl tam bir asrı doldurması ile ilgili görüşlerine yer verdiğimiz 27. Dönem Samsun Milletvekili Neslihan Hancıoğlu, düşüncelerini şu sözlerle dile getirdi: “Cumhuriyet’imizin, Anayasamızda tanımlı olan yasama, yürütme ve yargı olarak adlandırılmış üç temel organı vardır. Her bir organ görevini millet adına yapar. Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu temel organlar arasında yasama görevini yürütmekle görevlidir. Milletvekilleri ise yasama görevini ifade eden bu kurumda milletimizi temsilen görev almaktadırlar. Dolayısıyla meclis, halk için temsil iradesi, devlet sistemi için ise toplumsal yaşam kurallarını belirleme ve denetleme iradesidir. Millet iradesini temsil görevinde bir bayrak yarışı olarak gördüğüm milletvekilliğinin, böyle bir yıl dönümünde bana nasip olması da benim için büyük bir onur ve gururdur.”
“TBMM’de kadın temsil oranı düşük”
Millletin temsili deyince toplumun yarısını oluşturan kadınların temsili de önemli bir nokta. Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verildiği ilk ülkelerden biri olarak Türkiye’de kadınların temsilini sorduğumuz Hancıoğlu, TBMM’de kadın temsil oranının düşük olduğunu vurgulayarak “Şu anda Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, 589 milletvekili görev yapıyor. Bunların 102’si kadın milletvekili. Erkek temsiliyle bir kıyaslama yapılırsa, yüzde 17 civarında bir temsil oranı karşımıza çıkıyor. Toplumun yüzde 50’sinin kadınlardan oluştuğu dikkate alındığında bu temsil oranı, Cumhuriyetimizin biz kadınlara verdiği değere, kadınlarımızın her alanda güçlü bir şekilde var olması için sarf ettiği çabalara hiç yakışmıyor. Temsilde temel kriter bence, cinsiyetten önce liyakattir. Bizim kadınlarımız ise siyasal ve kültürel donanımları, eğitimleri, toplumsal sorunlara duyarlılıkları ve güçlü karakterleriyle temsilde liyakat kriterlerini fazlasıyla karşılamaktadır.” dedi.
“Çocukları çok sever, sevdiklerine de çocuk diye hitap ederdi”
TBMM’nin 23 Nisan 1920’de açılmasından sonra Mustafa Kemal Atatürk, 1924 yılında bu günün bayram olarak kutlanmasına karar verdi. Bu karardan tam 5 yıl sonra, 23 Nisan ilk kez 1929 yılında 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanmaya başlandı. 1979 yılında uluslararası boyuta taşınarak dünyada çocuklara hediye edilen ilk ve tek bayram oldu. Türkiye, çocuklarına bayram hediye eden ve bu bayramı bütün dünya ile paylaşan ilk ve tek ülke. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulamaları Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kaya Tuncer Çağlayan, Mustafa Kemal Atatürk’ün bu önemli günü çocuklara ithaf etmesinin nedenini şöyle açıklıyor: “Gazi Paşa’nın öz çocuğu yoktu ama çocukları çok severdi. Sevdiği kişilere de çocuk diye hitap ederdi. Çünkü çocuklar saflığı, samimiyeti ve sevgiyi simgeler. Bundan dolayı etrafında kendi himaye ettiği çocuklar vardı. Bir de 1920’lerde ve 30’larda tüm dünyada olduğu gibi bizde de savaş yorgunluğu hakimdi. Çocukların bir gün de olsa neşelenmesi istenmişti çünkü çok sayıda öksüz ve yetim çocuk vardı. Himaye-i Etfal cemiyeti dediğimiz yetimler evi yani bugünün çocuk esirgeme kurumu, çocukları dahil ederek bugünü şenlik havasında kutladılar.”
Prof. Dr. Çağlayan, bugünün anlam ve önemine dair “Çocuklarımız bizim geleceğimiz nihayetinde ve geleceğimizi oluşturan çocuklara pekiştirilmesi gereken iki önemli nokta var: biri milli irade diğeri ise ulusal egemenlik ülküsü. Bu yüzden ülkemizin ve milletimizin kıymetini bilmeliyiz” ifadelerini kullandı.
‘Meclis önemli bir haber kaynağı’
Türk milletinin anayasayla verdiği yetki ile yasama görevi yapan ve anayasal devlet organı olan TBMM’nin varlığı, seçimlerde sandığa yansıyan milli iradeyi temsil eder. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde halkı temsil etmek adına önem taşıyan milletvekillerinin yanı sıra en az onlar kadar çalışan ve halka kendisinin nasıl temsil edildiğini aktaran, halkın haber alma ihtiyacını karşılayan birileri var: parlamento muhabirleri. İhlas Haber Ajansı Parlamento Muhabiri Derya Yetim onlardan biri. Polis adliye ve başbakanlık muhabirliklerinin ardından parlamento muhabiri olduğunu söyleyen Yetim “Meclis önemli bir haber kaynağı. Bu önemli kaynaktan haber toplamak için parlamento muhabiri olmak gerekiyor. Parlamento muhabiri olmak için de en az 5 yıllık basın kartı sahibi olmak gerekiyor. Yani parlamento muhabiri olmak için belli bir tecrübeye sahip olunmalı. Tecrübe her zaman avantajdır.” şeklinde konuştu.
TBMM’de gece saatlerine hatta sabahlara kadar süren toplantıların muhabir için zorlayıcı olduğunu ifade eden Yetim “Bir ülkenin yönetimiyle ilgili tüm kararların alındığı bir kurum olan TBMM, bir gazeteci için oldukça zor bir çalışma alanı olabiliyor. Parlamento muhabirliğinin en zor kısmı genel kurul ve komisyon toplantılarını takip etmektir. Genel kurul veya komisyon görüşmelerinde mesai kavramı yoktur.” dedi.
Haber: Kader İbici