Çarşamba’da 14. yüzyıldan Kalma Kale ve Cami Gün Yüzüne Çıkıyor

Samsun’un Çarşamba ilçesine bağlı Orduköyü Mahallesinde T.C Kültür ve Turizm Bakanlığının denetiminde yürütülen çalışmalarla Taceddinoğulları Beyliği’ne ait Orduköyü Kalesi (Arslanlı Kale) gün yüzüne çıkartıldı.

14. yüzyılda Anadolu’da kurulan Taceddinoğulları Beyliği, bugünkü Samsun’un Çarşamba ilçesine bağlı Orduköyü Mahallesini merkezi yaptı. Taceddinoğulları Beyliği dönemine ait kale, türbe, cami ve diğer yapılar günümüze ulaşan tarihi eserler arasında yer alıyor.

2001 yılında Samsun Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından birinci derece arkeolojik sit alanı ilan edilen Orduköyü Kalesi (Arslanlı Kale), 2018 yılında yapılan kazı ve değerlendirmeler sonucu genişletilerek koruma alanına dönüştürüldü. Aynı yıl Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Samsun Müze Müdürlüğü tarafından yürütülen kurtarma kazılarında kale surları, kule kalıntıları, sarnıçlar ve mimari yapılara ait birçok parça gün yüzüne çıkarıldı.

Kazılarda, Taceddinoğulları Beyliği ve Selçuklu Devleti dönemine ait çok sayıda sırlı ve sırsız seramik örnekleri, madeni savaş aletleri, ok ve mızrak uçları, taş gülleler, at koşum takımları ve kemik buluntularına rastlanıldı.

14.yüzyılda bölgede etkin olan Taceddinoğulları Beyliği, Selçuklu sonrası Anadolu’nun yeniden şekillendiği dönemde önemli bir rol oynadı. Beyliğin kurucu ve yöneticilerinin Selçuklu emirlerinden geldiği ve Osmanlı’nın ilk yıllarında da bölgesel bir güç olarak etkisini sürdürdüğü biliniyor. Gazi Hasan Bey’in türbesi, kale ve cami gibi yapılar, bu hanedanın varlığını günümüze kadar taşıdı.Bu yapılar, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığının denetiminde koruma altına alındı.

Ahşap Cami Anadolu Türk Mimarisinin Bir Temsilcisi

Ahşap malzeme kullanılarak inşa edilen cami, kaleye yakın konumu, geometrik ve bitkisel süslemeleri, özgün sütun işçilikleri ve “Ok-Yay” motifli detaylarıyla dikkatleri çekiyor. “Ok-Yay” motifi, Selçuklu Devleti’nin köklerini oluşturan Kınık boyunu simgelemesiyle, tarih sahnesinde derin anlamlar taşıyan önemli bir simge olarak öne çıkıyor.

Ahşap cami, bölgedeki en eski ahşap dini yapılar arasında yer alıyor. İç mekandaki özgün tavan süslemeleri, minber oymaları ile ahşap sütunlarıyla büyüleyici detaylara sahip olan cami, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından korunuyor.

Tarih ile Gelecek Arasında Bir Köprü

Orduköyü Mahallesinde bulunan kale, türbe, ahşap cami sadece taş ve ahşap yapılardan ibaret değil, geçmişin izlerini günümüze taşıyan değerli kültürel miraslar olarak dikkat çekiyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle yürütülen kazı çalışmaları, bölgeyi adeta geçmişle geleceği buluşturan bir kültür projesine dönüştürüyor.

Bu tarihi mirasın korunarak tanıtılması, bilimsel araştırmalar için sağlam bir hazırlarken, kültür turizmi açısından da bölgeye yeni dinamizm kazandırmaya devam ediyor.

Haber: Umut Genç, Tarık Ahmet Yolcu